“Ja, vi elsker dette Landet” (pol. “Tak, kochamy ten kraj”) to oficjalny hymn narodowy Norwegii. Został oficjalnie przyjęty w 2019 roku a wcześniej funkcjonował jako nieoficjalny hymn od początku XX wieku. Tekst hymnu napisał Bjørnstjerne Bjørnson między 1859 a 1868 rokiem, a muzykę skomponował Rikard Nordraak w zimie 1863-1864. Pierwsze publiczne wykonanie odbyło się 17 maja 1864 roku podczas obchodów 50. rocznicy konstytucji Norwegii.
W hymnie pojawia się opis norweskiego krajobrazu, przedstawiony jako “skały i chmury nad morzem” z “tysiącem domów”. Utwór przywołuje historię i walki Norwegii, wspominając postacie takie jak Harald i Håkon Dobry oraz trudy wojen i głodu.
Bjørnson używał starej formy języka duńskiego, co dodaje utworowi kulturowej głębi. Najczęściej śpiewane są pierwsza i dwie ostatnie zwrotki, zwłaszcza podczas uroczystości państwowych.
Obok hymnu narodowego, Norwegowie mają także “Hymn królewski – Kongesangen”, używany podczas uroczystości królewskich. Hymn towarzyszył Norwegom w ważnych momentach historii, jak uzyskanie niepodległości w 1905 roku czy podczas II wojny światowej, kiedy stał się symbolem oporu.
Historia i znaczenie hymnu Norwegii
- Pierwotnie: Początkowo traktowany jako jeden z wielu patriotycznych utworów, obok „Sønner av Norge”.
- Rozpoznawanie: Od lat 1860. hymn „Ja, vi elsker dette Landet” stopniowo zyskiwał na znaczeniu jako nieoficjalny hymn narodowy.
- Oficjalny status: W 2019 roku został oficjalnie przyjęty jako hymn państwowy Norwegii.
- Wykonanie: Zazwyczaj śpiewane są tylko pierwsza i dwie ostatnie zwrotki hymnu, z pierwszą zwrotką jako najbardziej rozpoznawalną.
Tekst Hymnu Norwegii
Ja, vi elsker dette Landet
Som det stiger frem
Furet værbitt over vannet
Med de tusen hjem
Elsker, elsker det og tenker
På vår far og mor
Og den saganatt som senker
drømme på vår jord
Dette landet Harald berget
med sin kjemperad,
dette landet Håkon verget
medens Øyvind kvad;
Olav på det landet malte
korset med sitt blod,
fra dets høye Sverre talte
Roma midt imot.
Bønder sine økser brynte,
hvor en hær dro frem,
Tordenskiold langs kysten lynte,
så den lystes hjem.
Kvinner selv stod opp og strede,
som de vare menn;
andre kunne bare grede,
men det kom igjen!
Visstnok var vi ikke mange,
men vi strakk dog til,
da vi prøvdes noen gange,
og det stod på spill;
ti vi heller landet brente
enn det kom til fall;
husker bare hva som hendte
ned på Fredrikshald!
Hårde tider har vi døyet,
ble til sist forstøtt;
men i verste nød blåøyet
frihet ble oss født.
Det gav faderkraft å bære
hungersnød og krig,
det gav døden selv sin ære –
og det gav forlik.
Fienden sitt våpen kastet,
opp visiret for,
vi med undren mot ham hastet,
ti han var vår bror.
Drevne frem på stand av skammen
gikk vi søderpå;
nu vi står tre brødre sammen,
og skal sådan stå!
Norske mann i hus og hytte,
takk din store Gud!
Landet ville han beskytte,
skjønt det mørkt så ut.
Alt hva fedrene har kjempet,
mødrene har grett,
har den Herre stille lempet
så vi vant vår rett.
Ja, vi elsker dette Landet,
som det stiger frem,
furet, værbitt over vannet,
med de tusen hjem.
Og som fedres kamp har hevet
det av nød til seir,
også vi, når det blir krevet,
for dets fred slår leir.
Hymn Norwegii – polski tekst
Tak, kochamy ten kraj
Rozciągający się
Skałami i chmurami ponad morzem,
Z tysiącem domostw.
Kochamy, kochamy go i myślimy
O naszych ojcach i matkach
I sagach, które ślą
Ślą marzenia na naszą ziemię
Ten kraj Harald uratował
Ze swoją wielką flotą,
Tego kraju Haakon Dobry bronił
Podczas gdy Øyvind śpiewał;
Olav umalował ten kraj
Krzyżem swojej krwi,
Ze swoich wyżyn Sverre powiedział
Powstań przeciw Rzymowi
Rolnicy naostrzyli swoje topory,
Kiedy armia przyszła,
Tordenskiold grzmiał blisko wybrzeża,
Więc mógł zobaczyć jak wraca do domu.
Nawet kobiety powstały i walczyły,
Jakby były mężczyznami;
Reszta mogła tylko płakać,
Jednak szybko się to skończyło!
Prawda, nie było nas dużo,
Jednak wystarczająco,
Gdy oni nas wyzwali,
A to było zagrożenie;
Woleliśmy spalić nasz kraj
Niż zostać pokonani;
Po prostu pamiętamy co się zdarzyło
Pod Fredrikshald.
Z ciężkimi czasami daliśmy sobie radę,
Nie były w końcu uznawane;
Ale w najgorszych cierpieniach, niebieskooka
Wolność nas urodziła.
Dała nam ojcowską siłę do znoszenia
Głodu i wojen,
Dała nam swoją śmierć i honor –
I kompromis.
Wróg odrzucił swoją broń,
Podniósł przyłbice,
My, w zdumieniu, ich pośpiechu,
Ponieważ on był naszym bratem.
Prowadził, abyśmy patrzyli na wstyd
Poszliśmy na południe;
Teraz Trzej bracia stanowią jedno
I powinno tak zostać!
Norwegowie w domach i chatach,
Dziękują Ci, wielki Boże!
On zachował ten kraj,
Nawet pomimo to, że wygląda to źle.
I gdy ojcowie walczyli,
A matki płakały,
Pan po cichu się wzruszył
Więc wygraliśmy nasze prawa.
Tak, kochamy ten kraj,
Gdy pojawiają się,
Skały i chmury nad morzem,
Z tysiącem domów.
A gdy ojcowie zmagali się powstał
Z biedy do chwały,
Mimo to będziemy więc domagać się,
Spokoju do trwania.
Posłuchaj Hymnu Norwegii poprzez YouTube poniżej
Najczęściej Zadawane pytania – Hymn Norwegii
Czy hymn Norwegii ma oficjalnego autora tekstu i kompozytora?
Bjørnstjerne Bjørnson jest uznawanym autorem tekstu hymnu Norwegii, “Ja, vi elsker dette Landet”. Melodię do tego hymnu skomponował Rikard Nordraak. Współpraca między kuzynami zaowocowała stworzeniem jednego z najważniejszych symboli narodowych Norwegii.
Kiedy hymn Norwegii został oficjalnie przyjęty jako narodowy?
Hymn “Ja, vi elsker dette Landet” został oficjalnie przyjęty jako hymn narodowy Norwegii 11 grudnia 2019 roku. Przed tym rokiem pieśń była traktowana jako de facto hymn narodowy od połowy XIX wieku.
Jakie są kluczowe tematy i symbole w hymnie Norwegii?
Hymn Norwegii odzwierciedla miłość i dumę z własnego kraju. Tekst przypomina o historii i bohaterach, którzy walczyli o niepodległość Norwegii. Symbolizuje również wytrwałość i jedność narodu w obliczu trudności, takich jak wojny czy walka o suwerenność.
Które zwrotki hymnu są najczęściej śpiewane?
Podczas oficjalnych uroczystości i ważnych wydarzeń narodowych najczęściej śpiewana jest pierwsza zwrotka. Podczas bardziej rozbudowanych ceremonii śpiewane są również dwie ostatnie zwrotki hymnu.
Czy hymn był kiedykolwiek przedmiotem kontrowersji?
Tak, hymn był przedmiotem kontrowersji, zwłaszcza podczas drugiej wojny światowej, kiedy to był używany zarówno przez norweski ruch oporu, jak i kolaborantów nazistowskich. Ponadto, w 2006 roku pojawiła się propozycja przetłumaczenia hymnu na język urdu, co wywołało debatę na temat integracji i wielokulturowości w Norwegii.
Halina to doświadczona muzykolog z ponad dwudziestoletnim stażem w dziennikarstwie muzycznym. Absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie, pasjonatka polskiej muzyki ludowej i tradycyjnej, łączy w swojej pracy historię z nowoczesnością.
Dodaj komentarz