Deșteaptă-te, române!, tłumaczone jako Przebudź się, Rumunie!, to narodowy hymn Rumunii. Utwór był pierwotnie poematem autorstwa Andrei Mureșanu, powstał podczas rewolucji wołoskiej w 1848 roku. Tekst hymnu jest pełen historycznych odniesień i silnie nasycony emocjami, stanowi wezwanie do działania i budzenia narodowej dumy.
Kluczowe aspekty hymnu Rumunii
- Autor: Utwór został napisany przez Andrei Mureșanu, który zainspirowany poematem Vasile Alecsandri, stworzył tekst pełen patriotycznych wezwań.
- Historia: Pierwszy raz odśpiewany na ulicach Brașova, hymn szybko stał się rewolucyjnym anthemem. Po latach zakazu w okresie komunistycznym, “Deșteaptă-te, române!” został oficjalnie przyjęty jako hymn narodowy 24 stycznia 1990 roku, tuż po upadku komunizmu.
- Symbolika: Hymn odwołuje się do historycznych postaci Rumunii, takich jak Michał Waleczny, Stefan Wielki czy Jan Hunyady (Corvin), wzywając do obrony wolności i niezależności.
- Użytek oficjalny: Obecnie śpiewane są tylko wybrane zwrotki podczas oficjalnych uroczystości, co podkreśla znaczenie tych fragmentów w kulturze i tradycji Rumunii.
Znaczenie hymnu “Deșteaptă-te, române!“
Hymn “Deșteaptă-te, române!” przekazuje silne przesłanie mobilizujące Rumunów do obrony swojej tożsamości i wartości narodowych. Stał się symbolem oporu przeciwko uciskowi oraz wyrazem narodowego ducha, który przetrwał próby czasu. Święto Hymnu Narodowego, obchodzone 29 lipca, jest wyrazem szacunku i pamięci o jego roli w historii Rumunii.
Tekst Hymnu Rumunii
Deșteaptă-te, române,
din somnul cel de moarte,
În care te-adânciră
barbarii de tirani
Acum ori niciodată
croiește-ți altă soarte,
La care să se-nchine
și cruzii tăi dușmani.
Acum ori niciodată
să dăm dovezi în lume
Că-n aste mâni mai
curge un sânge de roman,
Și că-n a noastre piepturi
păstrăm cu fală-un nume
Triumfător în lupte,
un nume de Traian.
Priviți, mărețe umbre,
Mihai, Ștefan, Corvine,
Româna națiune,
ai voștri strănepoți,
Cu brațele armate,
cu focul vostru-n vine,
“Viața-n libertate ori moarte”
strigă toți.
Preoți, cu crucea-n frunte
căci oastea e creștină,
Deviza-i libertate
și scopul ei preasfânt.
Murim mai bine-n luptă,
cu glorie deplină,
Decât să fim sclavi
iarăși în vechiul nost’pământ.
Hymn Rumunii – polski tekst
Przebudź się, Rumunie,
Otrząśnij się ze śmiertelnego snu,
W który wpędzili cię
Okrutni tyrani.
Teraz lub nigdy
Weź los w swe ręce,
Zdobądź uznanie u wszystkich,
Nawet u swych wrogów.
Teraz lub nigdy
Daj światu czytelny znak,
Że w twoich żyłach pulsuje
Dawnych Rzymian krew,
A w naszych sercach
Z dumą nosimy imię
Sławnego w bojach
Dzielnego Trajana.
Spójrz na duchy możnych władców:
Michała, Stefana, Korwina,
Z rumuńskiego narodu
Twe wielkie potomstwo,
Z bronią w dłoniach
O sercach żarliwych,
„Wolność lub śmierć”
– oto ich zawołanie.
Księża, prowadźcie nas krucyfiksami,
Ta armia jest chrześcijańska.
Jej mottem jest wolność
I to jest nasz święty cel.
Lepiej zginąć na polu bitwy,
W pełni wszelkiej chwały,
Niż być znów niewolnikiem
Na swojej własnej starożytnej ziemi.
Posłuchaj Hymnu Rumunii poprzez YouTube poniżej
Najczęściej Zadawane pytania – Hymn Rumunii
Kiedy “Deșteaptă-te, române!” został oficjalnym hymnem Rumunii?
“Deșteaptă-te, române!” został przyjęty jako oficjalny hymn narodowy Rumunii 24 stycznia 1990 roku, zaraz po upadku reżimu komunistycznego w grudniu 1989 roku.
Jakie wydarzenie zainspirowało powstanie hymnu?
Hymn powstał podczas rewolucji wołoskiej w 1848 roku jako reakcja na narastające nastroje narodowe i rewolucyjne w Rumunii. Inspiracją dla Andrei Mureșanu były wydarzenia społeczno-polityczne tego okresu oraz poemat Vasile Alecsandri.
Kto jest autorem tekstu hymnu?
Autorem tekstu hymnu “Deșteaptă-te, române!” jest rumuński poeta Andrei Mureșanu. Jego słowa, pełne patriotycznego zapału, odzwierciedlają ducha walki i dążenia do niepodległości.
Czy hymn był kiedykolwiek zakazany?
Tak, “Deșteaptă-te, române!” był zakazany w czasach komunistycznych w Rumunii. Uznawany za symbol monarchii i przedkomunistycznych wartości, hymn był niemile widziany przez władze, ale powrócił do łask i został hymnem narodowym po rewolucji w 1989 roku.
Ile zwrotek ma hymn i które są śpiewane podczas oficjalnych uroczystości?
Hymn “Deșteaptă-te, române!” składa się z jedenaściu zwrotek, z których podczas oficjalnych uroczystości śpiewane są zwykle tylko pierwsza, druga, czwarta i ostatnia. Wybór tych zwrotek podkreśla kluczowe momenty i idee zawarte w hymnie.
Halina to doświadczona muzykolog z ponad dwudziestoletnim stażem w dziennikarstwie muzycznym. Absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie, pasjonatka polskiej muzyki ludowej i tradycyjnej, łączy w swojej pracy historię z nowoczesnością.
Dodaj komentarz